معاون حقوقی و پارلمانی اتاق تعاون ایران از اینکه در برنامه هفتم توسعه که دولت اخیراً آن را تقدیم مجلس کرده حتی یک کلمه یا یک جمله در رابطه با تعاونی‌ها و اهداف تعاون در راستای مردمی‌سازی اقتصاد گفته نشده، ابراز تأسف کرد

مهرداد بائوج لاهوتی، معاونت حقوقی و پارلمانی اتاق تعاون ایران در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه براساس اصل 44 قانون اساسی تعاونی‌ها باید 25 درصد اقتصاد کشور را اداره کنند، گفت: ولی متأسفانه در حال حاضر تنها 6 تا 7 درصد اقتصاد کشور در اختیار بخش تعاونی است.

وی افزود: دو اتفاق باید در قانون برنامه هفتم رخ دهد؛ یک: سبد دولت در اقتصاد کوچک شود. در حال حاضر 80 درصد اقتصاد کشور در اختیار دولت قرار دارد و تنها 20 درصد آن به بخش خصوصی و تعاونی‌ها تعلق گرفته است. دو: مردمی‌سازی اقتصاد باید در برنامه هفتم توسعه مدنظر قرار گیرد و مهم شمرده شود.

معاونت حقوقی و پارلمانی اتاق تعاون ایران یادآور شد: طبق فرمایشات و تأکیدات مقام معظم رهبری راه نجات اقتصاد کشور در اختیار بخش تعاونی است و لذا اگر دولت می‌خواهد برنامه هفتم توسعه از کارآمدی و کارآیی مطلوبی برخوردار باشد بهتر است بر بخش تعاونی تمرکز داشته و از این طریق مردمی‌سازی اقتصاد را به معنای واقعی رقم بزند.

دریغ از یک کلمه در لایحه برنامه هفتم

بائوج لاهوتی با ابراز تأسف از اینکه در برنامه هفتم توسعه که دولت اخیراً آن را تقدیم مجلس کرده حتی یک کلمه یا یک جمله در رابطه با تعاونی‌ها و اهداف تعاون در راستای مردمی‌سازی اقتصاد گفته نشده، ادامه داد: هفته گذشته اعضای اتاق تعاون به همراه فراکسیون تعاون مجلس با معاون اول رئیس جمهور جلسه‌ای داشتند و در این جلسه آقای مخبر گفت که مردمی‌سازی اقتصاد براساس فرمایشات مقام معظم رهبری یک ضرورت و تکلیف است. وقتی می‌گویند یک تکلیف پس چرا در برنامه هفتم این تکلیف آورده نشده، مگر با حرف و شعار می‌توان تکلیف عمل کرد؟! میان حرف و عمل تفاوت وجود دارد اگر می‌خواهیم کلام را عملیاتی کنیم باید ابزارهایش فراهم شود.

معاون حقوقی و پارلمانی اتاق تعاون ایران ادامه داد: معاون اول رئیس جمهور قول داده که بندی تحت عنوان الحاق یا اصلاح را به دولت ارائه دهد و دولت هم در مجلس آن را ارائه کند. به نظر من مجلس پیش از اینکه برنامه هفتم را تصویب کند باید چاره‌ای برای این مشکل بیندیشد.

صادرات یک و نیم میلیارد دلاری بخش تعاونی

بائوج لاهوتی یادآور شد: براساس خوداظهاری‌ها و مدارکی که در سال 1400 اخذ کرده‌ایم تعاونی‌ها یک میلیارد و 350 میلیون دلار صادرات داشته‌اند و در سال 1401 هم این رقم به یک میلیارد و 550 میلیون دلار رسیده و همچنین 70 درصد مواد غذایی کشور را تعاونی‌ها تولید می‌کنند و بیش از 55 درصد حمل و نقل کشور در اختیار بخش تعاونی‌ها است و همچنین بیش از 50 درصد نظام توزیع کشور از سوی تعاونی‌ها صورت می‌پذیرد و همه اینها جدا از نقش تعاونی‌ها در صنعت و مسکن است. به طور کلی تعاونی‌ها در همه جا سهم بالایی دارند ولی متأسفانه در برنامه هفتم توسعه هیچ توجهی به اینها نشده و دولت راهکاری هم ارائه نداده است.

وی تصریح کرد: اگر عملاً در برنامه هفتم برای تعاونی‌ها جایگاهی در نظر گرفته نشود، قطعاً تعاونی‌ها سست و نابود خواهند شد.  

معاونت حقوقی و پارلمانی اتاق تعاون ایران گفت: تعاونی‌ها دو هدف را دنبال می‌کنند؛ اولین هدف «انتفاع» یا کسب سود بوده و طبیعی است. اگر تعاونی‌ها سودده نباشند نمی‌توانند پابرجا بمانند و دوم هم مربوط به انجام یک سری کارهاست که فقط تعاونی‌ها می‌توانند انجام دهند و از توان دیگر نهادها خارج است. مثلاً دامداران گرد هم می‌آیند و با هدف فروش سریع و منصفانه محصولات تولیدی تعاونی دامداران را تشکیل می‌دهند یا تعاونی‌های توسعه عمران شهرستانی که براساس قانون نیم درصد مردم هر شهرستان عضو این تعاونی هستند.

ماهیت ضدانحصار و ضدفساد تعاونی‌ها

بائوج لاهوتی با بیان اینکه تعاونی‌ها ماهیت ضدانحصار و ضدفساد را در خود جای داده‌اند، اظهار کرد: اگر دولت می‌خواهد از رانت و فساد جلوگیری کند و برنامه هفتم با کمترین مانع قانونی و اجرایی مواجه شود بهتر است تعاونی‌ها را تقویت و در لایحه برنامه هفتم آن را بگنجاند. تعاونی‌ها می‌توانند کارهای بزرگ انجام دهند و از دولت حمایت کنند. دولت سیزدهم با خیل عظیمی از پروژه‌های نیمه‌تمام مواجه است و پول هم ندارد این پروژه‌ها را پیش ببرد، چه اشکالی دارد پروژه‌های نیمه‌تمام را به تعاونی توسعه عمران شهرستان‌ها بسپارد که ازآن مردم است و برای یک فرد نیست و نفع آن به همه می‌رسد. یا تعاونی‌های مرزنشینان ما حدود 11 و نیم میلیون نفر عضو دارند که اگر از ظرفیت اینها استفاده می‌شد امروز دیگر با پدیده کوله‌بری و قاچاق کالا یا ته‌لنجی روبه‌رو هستیم، درصورتی‌که می‌توانستیم با تقویت تعاونی‌های مرزنشینان با همه این پدیده‌ها مقابله کرد ولی متأسفانه دولت‌ها به اهمیت و ظرفیت تعاونی‌ها هنوز پی نبرده‌اند.