کارشناس برنامه درسی قرآن دفتر تألیف کتب درسی در مقاله «تحلیل جایگاه سنتی قرائت قرآن در مقایسه با کلاس‌های آموزش قرآن براساس مؤلفه‌های یازده‌گانه راهنمایی تفصیلی برنامه درسی»، جلسات سنتی قرآن کریم را یکی از ارزشمندترین میراث‌های معنوی و فرهنگی جهان اسلام و در عین حال از به‌روزترین و موفق‌ترین شیوه‌های تربیت و یادگیری قرآن کریم دانست.

به گزارش خبرنگار ایکنا، روز دوم هجدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان ممتاز قرآن کریم، با ارائه مقاله «تحلیل جایگاه سنتی قرائت قرآن در مقایسه با کلاس‌های آموزش قرآن براساس مؤلفه‌های یازده‌گانه راهنمایی تفصیلی برنامه درسی» از سوی رضا نباتی، کارشناس برنامه درسی قرآن دفتر تألیف کتب درسی و از مؤلفان کتاب‌های درسی قرآن وزارت آموزش و پرورش آغاز شد.

رضا نباتی در ابتدا با بیان اینکه هدف از این مقاله، تحلیل اثرگذاری جلسات سنتی قرائت در آموزش عمومی قرآن کریم در مقایسه با کلاس‌های رایج آموزش قرآن براساس مؤلفه‌های راهنمای تفصیلی برنامه درسی است، گفت: در این پژوهش از روش تحقیق کیفی، از نوع روش تحلیل محتوای توصیفی استفاده شده است لذا ضمن بیان 56 تفاوت، 35 راهکار پیشنهادی برای اصلاح و ارتقای شیوه‌های آموزش قرآن ارائه شده است. امیدواریم که مدرسان قرآن از جمله استادان قرائت و حفظ قرآن کریم و نیز نهاد‌ها و مراکز قرآنی با مطالعه این مقاله، بهتر بتوانند مروج یکی از مؤثرترین و موفق‌ترین شیوه‌های تعلیم قرآن کریم در جامعه باشند.

وی با بیان اینکه جلسات سنتی قرآن کریم یکی از ارزشمندترین میراث‌های معنوی و فرهنگی جهان اسلام و در عین حال از به‌روزترین و موفق‌ترین شیوه‌های تربیت و یادگیری قرآن کریم است، افزود: قدمت این جلسات به صدر اسلام و همزمان با نزول آیات شریفه قرآن بر پیامبر اکرم‌(ص) و کتابت آیات و نیز تعلیم آن به مردم توسط حافظان قرآن باز می‌گردد. نکته مهم در اینجا این است که تعلیم قرآن و قرائت آن در تمامی دوران اسلامی از صدر اسلام تا دوران ائمه معصومین و تا کنون، همواره به عنوان یک «سنت مستقل» از سایر آموزش‌های اسلامی اعم از معارف، تفسیر، احکام و ... تشکیل و برگزار می‌شده است.

کارشناس برنامه درسی قرآن دفتر تألیف کتب درسی با بیان اینکه جلسات سنتی قرآن در ادامه شیوه‌های مکتب‌خانه‌ای و در راستای تکامل و تعالی آن شکل گرفته است، تصریح کرد: وجود روایات متعدد از پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) در زمینه تکریم معلمان، حافظان و قاریان قرآن قرآن کریم، دال بر این مطلب است؛ لذا حفظ و اعتلای این میراث معنوی و فرهنگ تربیتی و قرآنی به شکل طبیعی و نه موزه‌ای و شعاری و بومی‌سازی آن در جامعه از تکالیف حاکمیت اسلامی است.

نباتی ادامه داد: بزرگ پرچمدار قرآن در عصر حاضر، رهبر معظم انقلاب اسلامی، با برگزاری محافل قرآنی به سبک جلسات سنتی در روز اول ماه مبارک رمضان هر سال، در عمل مروج آن شیوه بوده و هستند و نیز به کرات درباره ترویج جلسات سنتی قرائت و تعلیم قرآن توصیه داشته‌اند، تا آنجا که گاهی به جزئی‌ترین نکات هم اشاره فرموده‌اند؛ لذا با توجه به سابقه طولانی جلسات سنتی تعلیم قرآن کریم در کشور و نیز میزان اثرگذاری این جلسات بر مخاطبان در عرصه‌های فردی و اجتماعی و آموزشی و فرهنگی کشور، حفظ و ارتقای این جلسات، به‌عنوان یکی از با ارزش‌ترین و به روزترین شیوه‌های تربیت و یادگیری در جهان اسلام و تعمیم آن در کلاس‌های رایج آموزش قرآن در مدارس و دانشگاه‌ها، از وظایف نهاد‌های آموزشی و فرهنگی کشور است و این امر در هم‌افزایی آموزش عمومی قرآن در سه نهاد مهم اجتماعی یعنی خانه ىر قالب جلسات خانگی، مسجد به عنوان پایگاه‌های قرآنی و مدرسه و دانشگاه مؤثر و بلکه ضروری است.

وی با اشاره به اینکه هدف این پژوهش تحلیل جلسات سنتی قرائت قرآن در مقایسه با کلاس‌های رایج آموزش قرآن براساس مؤلفه‌های راهنمای تفصیلی برنامه درسی است، تصریح کرد: برای آنکه امکان استفاده از شیوه‌های آموزش قرآن در جلسات سنتی در نظام رسمی و نیز سایر فعالیت‌های مرتبط آموزش عمومی قرآن فراهم شود، این جلسات از بُعد آموزشی براساس مؤلفه‌های علم برنامه درسی شامل؛ «عنوان، زمان، رویکرد و منطق، هدف، محتوا، ارزشیابی، راهبرد، محیط، مربّی، متربّی و خانواده» مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفت، تا امکان جانمایی همه یا بخشی از آن، در شیوه‌های رایج کلاس‌های رسمی فراهم شود.

نباتی با بیان اینکه نتایج این تحقیق حاکی از آن است که به دلیل منطبق بودن شیوه جلسات سنتی قرائت قرآن با جدیدترین و موفق‌ترین شیوه‌های آموزش در جهان، مانند روش «یادگیری معکوس»، این شیوه می‌تواند به عنوان یک راهبرد اصلی و اثرگذار در تمامی آموزش‌های قرآنی، اعم از آموزش عمومی قرآن و آموزش‌های تخصصی مورد استفاده قرار گیرد اظهار کرد: همچنین با تأکید بر محوریت «جمله، واحد یادگیری قرآن کریم»، ضمن تحلیل جلسات سنتی در مقایسه با کلاس‌های رایج آموزش قرآن براساس مؤلفه‌های یازده‌گانه راهنمای تفصیلی برنامه درسی، 56 ویژگی بارز و در عین حال قابل استفاده در کلاس‌های رایج مدارس و دانشگاه‌ها مشخص شده که در قالب 35 نکته و راهکار پیشنهادی، ارائه شد.

یادآوری می‌شود، بخش‌هایی از این نشست سه روزه از شبکه قرآن و معارف سیما پخش می‌شود.

ایکنا طی پرونده‌ای خبری به پوشش ارائه مقالات و سخنرانی‌های این سه روز می‌پردازد.